Afgelopen zomer liep ik in de mooie haven van Marmaris: prachtig uitzicht over zee, lachende mensen, fleurige zomerjurkjes en kleurrijke cocktails. Ik liep met mijn vriend over de sfeervol verlichte boulevard en bekeek de prachtige jachten die ritmisch op en neer deinden in de zee. “Wauw” dacht ik. “Wat zou het geweldig zijn om zo’n boot te hebben. Wat een leven heb je dan!”. Mijn oog viel op een man die op de achtersteven van het mooie schip ‘Anna’ stond. Hij keek opzij. Naast hem lag een gigantische witte Bayliner waarmee je met gemak alle oceanen over kunt. Anna was mooi, echt prachtig, maar toen ik beter keek zag ik wat de man zag. Anna was kleiner dan “buurvrouw Giana” en het wit glansde niet zo stralend. En bij nader inzien zaten er ook wat roestplekjes naast het anker en waren de kussentjes aan vervanging toe. De man zuchtte eens diep, om zich vervolgens terug te trekken in de kajuit.
Ik wil meer dan jij
Van nature hebben mensen een ‘need to belong’; ofwel een behoefte om bij een groep te horen. In het Westen is daarnaast de ‘need to be different’ ontstaan: het ‘overstijgen’ van anderen en het profileren van jezelf als uniek, mooi, talentvol en bijzonder. Een prestatiecultuur, daar leven wij in. “VWO is de norm” las ik laatst nog in het NRC Handelsblad. We moeten meer, beter, harder en hoger. Maar het blijkt maar weer: zelfs op de hoogste tree is het nog niet goed genoeg. De waarde die we geven aan prestaties of bezit hangt af van wat mensen om ons heen laten zien. Het aantal ‘likes’ op Facebook, het aantal volgers op Instagram: we zijn constant aan het meten en wegen hoe goed we het doen ten opzichte van anderen. En we doen het allemaal, ook ik. Mijn 8 voor het tentamen was in een oogwenk een stuk minder waard toen mijn medestudent een 9 scoorde.
Ik zit stil en ben gelukkig
Ik kijk met bewondering naar mensen uit ‘het Oosten’, met de Dalai Lama als kopstuk. De wijsheid in zijn woorden en de rust en tevredenheid die hij van top tot teen uitstraalt: geweldig. Ondanks dat de mensen daar heel sober leven en dat hun waardevolste bezit een buddhabeeldje is: zij ogen tevreden. Dankbaarheid en liefde voor zichzelf, hun omgeving en het leven in het algemeen: dat is hun rijkdom. Zij hebben geen bijscholingsdiploma’s, een vakantiehuis, een boot of een dikke auto nodig. Zij zijn gelukkig met een klein hutje, een meditatiematje en een bakje rijst. Het lijkt me een heerlijk leven.
Wat is er met ons gebeurd?
Één verklaring kan zijn dat onze ‘need to belong’ is overtroffen door de ‘need to be different’. We laten ons opslokken door ambitie, zelfontplooiing, de (sociale) media en geld. Maar… er lijkt hoop te zijn! Het Westen lijkt zich te realiseren dat de drang naar perfectie (wat dat dan ook mag zijn) ook niet alles is. De matjes worden uitgerold en de kussens neergelegd: Mindfullness en andere vormen van meditatie worden ook in Europa met de dag populairder. Ik moet zeggen: ik had moeite om me aan dit ‘vreemde’ over te geven. Maar wat heeft het me ongelooflijk veel opgeleverd. Je groeit als mens en je ziet weer wat belangrijk is in het leven. De eerste onderzoeken laten zien dat het leidt tot minder stress, een betere gezondheid en een minder oordelende houding. Ik beaam dit volledig en zet het regelmatig in tijdens mijn sessies. De combinatie met de vrij nieuwe stroming ‘Positieve Psychologie’ vind ik heel mooi. Aspecten van de Oosterse tevredenheid vermengd met het nuchtere Westerse sausje. Heerlijk!
Doorrennen of afremmen?
Hoe is het met jouw tevredenheid? Ben jij meer Oosters of Westers? Beantwoord hiervoor de volgende vragen en beslis zelf:
- Ben ik tevreden met mijn leven?
- Zo niet: wat mist er dan precies?
- Wat zou je dan willen bereiken (korte en/of lange termijn)
- Wat moet ik daarvoor doen (of laten)?
- Zal ik gelukkig zijn, zodra ik dit gehaald heb?
De laatste vraag is het belangrijkst en de kans is groot dat jou (eerlijke) antwoord is: ‘Nee, waarschijnlijk niet’. Bedenk je dan eens: heeft het zin om te blijven rennen, springen, vliegen, en haasten? Je kapot werken zodat je een boot kan kopen, om er in Marmaris achter te komen dat deze toch wel erg klein is?
Laten wij Westerse mensen eens gaan zitten. Heel stil. Op een Yogamatje genieten van een bakje bami. Zou dat niet geweldig zijn?
Wil je meer weten over onze werkwijze of zelf ervaren wat dit voor jou kan doen? Wil je dat ik je op weg help in de Positieve Psychologie?
Als je op de hoogte wilt blijven van alle ontwikkelingen, meld je hieronder dan aan of volg onze Facebook pagina
Over Sascha Mulder
Zelfstandig psycholoog en eigenaresse van SCIO Tiel. Werkt met kinderen en volwassenen vanuit de Positieve Psychologie en het Oplossingsgericht Werken. Blogt over alledaagse psychologie en jong ondernemerschap. Is in het dagelijks leven dansdocent bij Sportschool Bushido in Tiel.
